Ο Δεκαπενταύγουστος στα …ιταλικά

Last Updated on 27/02/2023 by LINGUAitaliana

Ο Δεκαπενταύγουστος στα ιταλικά λέγεται Ferragosto. Είναι σίγουρο ότι το γνωρίζουν όσοι κάνουν μαθήματα Ιταλικής Γλώσσας και σχεδόν σίγουρο, ότι δεν είναι γνωστή, σε όλους, η ετυμολογία της λέξης.

Χρόνια τώρα, διδάσκοντας ιταλικά, άκουγα να με ρωτούν συχνά στα μαθήματα, αν έχει να κάνει με τη λέξη ferro που σημαίνει σίδηρος, ( βλέπε και τα δύο /r/) και φυσικά με το agosto, το όνομα του μήνα. Κάτι σαν σιδερένιος Αύγουστος λοιπόν…

Μια που το Ferragosto είναι μια από τις μεγαλύτερες ιταλικές γιορτές και η σπουδαιότερη της καλοκαιρινής περιόδου ας δούμε, με δυο λέξεις, την ιστορία της, γλωσσικά και ιστορικά.

Ο όρος προέρχεται από την λατινική έκφραση feriae Augusti, δηλαδή διακοπές του Αυγούστου και δείχνει ακριβώς μια γιορτή που  θεσμοθετήθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αύγουστο το 18 πΧ.

Τότε γιορταζόταν την 1^η Αυγούστου με αφορμή τη συγκομιδή των δημητριακών και το τέλος των κύριων αγροτικών εργασιών και μόνο μετά τον 6^ο αιώνα μΧ μεταφέρθηκε στις 15 Αυγούστου, ημέρα στην οποία συμπίπτουν η λαϊκή γιορτή των διακοπών με την θρησκευτική γιορτή της Ανάληψης στον ουρανό της Παρθένου Μαρίας (Assunzione di Maria in Cielo) σύμφωνα με την Καθολική παράδοση.

• με τη λέξη Ferragosto, όπως και με όλα τα ονόματα μεγάλων γιορτών, δεν χρησιμοποιείται συνήθως άρθρο (αν και η χρήση του δεν θεωρείται λάθος):

Natale è una festa religiosa (αλλά επίσης: il Natale è una festa religiosa)

• μαζί με χρονική πρόθεση δεν χρησιμοποιείται ποτέ:

A Ferragosto vado al mare

• χρησιμοποιείται πάντα αν μετά το όνομα της γιορτής υπάρχει κάποιος προσδιορισμός:

La Pasqua di Roma

Η γιορτή του Δεκαπενταύγουστου δεν είναι πολύ συνηθισμένο θέμα στην ιταλική λογοτεχνία! Για όποιον/α όμως θέλει να τον “συναντήσει” σε σύγχρονα ιταλικά λογοτεχνικά κείμενα, προτείνω τα εξής:

• Το διήγημα του Alberto Moravia Scherzi di Ferragosto από την συλλογή διηγημάτων Racconti Romani Bompiani Milano, 1954/2014

 

• Το μυθιστόρημα του Carlo Cassola Ferragosto di morte Ciminiera Reggio Emilia, 1980

• Μία συλλογή διηγημάτων διαφόρων ιταλών συγγραφέων (μεταξύ των οποίων και ο Andrea Camilleri) Ferragosto in giallo Sellerio Editore Palermo, 2021